Zob Xəstəliyində Uşaqlar və Yeniyetmələrdə

Zob Xəstəliyində Uşaqlar və Yeniyetmələrdə

• 03 Aprel 2025

Zob Xəstəliyində Uşaqlar və Yeniyetmələr: Müalicəsi və Diqqət Edilməsi Lazım Olanlar

Zob xəstəliyi, tiroid bezinin funksiyasının pozulması və ya onun böyüməsi ilə xarakterizə edilən bir vəziyyətdir. Bu xəstəlik yalnız böyüklərdə deyil, uşaqlarda və yeniyetmələrdə də meydana gələ bilər. Tiroid bezinin düzgün işləməməsi, bədənin hormonal balansını poza bilər və uşaqların fiziki və psixoloji inkişafını əhəmiyyətli dərəcədə təsir edə bilər. Bu yazıda, zob xəstəliyinin uşaqlarda və yeniyetmələrdə necə müalicə edildiyini və bu vəziyyətdə hansı əlamətləri izləməyin vacib olduğunu müzakirə edəcəyik.

Zob Xəstəliyi Nədir?

Zob, tiroid bezinin genişlənməsi ilə müşahidə edilən bir xəstəlikdir. Tiroid bezi, boyun bölgəsində yerləşir və bədənin metabolizmasını tənzimləyən hormonları (T3 və T4) istehsal edir. Tiroid hormonlarının səviyyəsindəki hər hansı bir pozulma, bədənin müxtəlif funksiyalarını mənfi şəkildə təsir edə bilər. Uşaqlarda və yeniyetmələrdə zob xəstəliyi, həm genetik, həm də ətraf mühit faktorlarının təsiri ilə meydana çıxa bilər.

Uşaqlarda Zobun Əlamətləri

Uşaqlarda və yeniyetmələrdə zob xəstəliyinin əlamətləri böyüklərə nisbətən daha az açıq ola bilər. Aşağıdakı əlamətlər uşaqlarda zob xəstəliyinin göstəriciləri ola bilər:

• Boyun bölgəsində şişlik və ya həssaslıq.

• Enerji səviyyəsində azalma, həddindən artıq yorğunluq.

• Çəki artışı (hipotiroidizm) və ya itirilməsi (hipertiroidizm).

• Sürətli ürək döyüntüləri və ya titrəmə.

• Yavaş inkişaf və böyümə.

• İştah pozuntuları, qəbizlik və ya ishal.

• Psixoloji dəyişikliklər, narahatlıq və ya depressiya.

Uşaqlarda Zob Xəstəliyinin Müalicə Yöntemləri

Uşaqlarda zob xəstəliyinin müalicəsi, xəstəliyin növünə və uşağın yaşına görə fərqlənir. Müalicə yolları arasında dərman müalicəsi, cərrahi müdaxilə və qidalanma tənzimləmələri yer alır.

1. Yod Dəstəyi və Qidalanma

Tiroid bezinin funksiyasını düzgün şəkildə yerinə yetirməsi üçün yod vacibdir. Yod çatışmazlığı, zob xəstəliyinin başlıca səbəblərindən biridir. Bu səbəbdən, yodlu qidaların, məsələn, dəniz məhsullarının və yodlu duzun uşağın pəhrizində olması vacibdir. Bəzi hallarda, həkimlər əlavə yod əlavələri təyin edə bilərlər.

2. Dərman Müalicəsi

Uşaqlarda zob xəstəliyinin ən yaygın müalicə üsulu dərmanlardır. Dərman müalicəsi, xəstəliyin növünə bağlı olaraq dəyişir:

• Hipotiroidizm: Tiroid bezinin az fəaliyyəti olan uşaqlarda, sintetik tiroid hormonları (levotiroksin) istifadə edilir. Bu dərman, bədənin tiroid hormonunun səviyyəsini artıraraq metabolizmanın düzgün işləməsini təmin edir.

• Hipertiroidizm: Tiroid bezinin çox fəaliyyəti ilə əlaqəli olan xəstəliklərdə, antitiroid dərmanları (methimazole kimi) tətbiq edilir. Bu dərmanlar tiroid hormonlarının istehsalını azaldır və bədənin balansını təmin edir.

3. Cərrahi Müdaxilə

Bəzi hallarda, zobun müalicəsi üçün cərrahi müdaxilə tələb oluna bilər. Tiroid bezinin çox böyüdüyü və ya digər tibbi komplikasiyalar yarandığı hallarda, cərrahi əməliyyatla tiroid bezinin bir hissəsi və ya tamamilə çıxarılması tələb oluna bilər. Bu, xüsusilə ciddi hallarda tətbiq edilir.

Uşaqların Zob Xəstəliyinə Diqqət Edilməsi Lazım Olanlar

Uşaqlarda və yeniyetmələrdə zob xəstəliyinin müalicəsi zamanı xüsusi diqqət göstərilməlidir. Bu xəstəliyin erkən diaqnozu və müalicəsi, gələcəkdə daha ciddi sağlamlıq problemlərinin qarşısını ala bilər.

1. Erkən Diaqnoz: Zob xəstəliyinin əlamətlərinin erkən mərhələlərində aşkarlanması çox vacibdir. Uşaqların boyun bölgəsindəki şişliklər və digər əlamətlər izlənməlidir.

2. Qidalanma: Yod çatışmazlığını aradan qaldırmaq üçün düzgün qidalanma çox önəmlidir. Uşaqların pəhrizində yodlu qidalar və vitamin dəstəkləri olması təklif olunur.

3. Davamlı Nəzarət: Uşaqların müalicəsi boyunca, həkimlər tərəfindən davamlı olaraq nəzarət edilməli və müalicə planları lazım olduqda tənzimlənməlidir.

4. Psixoloji Dəstək: Zob xəstəliyi, uşaqların psixoloji vəziyyətinə də təsir edə bilər. Bu səbəbdən, onların psixoloji sağlamlığına da diqqət yetirilməlidir.