Qalxanvari vəz və onun müalicəsi
-
127 baxış sayı
-
27 Oktyabr 2024
Qalxanvari vəzin yaranma səbəbləri və müalicəsi: Bilinməsi vacib olanlar
Qalxanvari Vəz Nədir?
Qalxanvari vəz, boynun ön tərəfində yerləşən və tiroid hormonlarının istehsalını təmin edən bir vəzdır. Bu hormonlar bədənin metabolizmasını, enerji istehsalını və böyüməsini tənzimləyir. Qalxanvari vəzin sağlam fəaliyyəti, orqanizmin normal işləməsi üçün kritik əhəmiyyət kəsb edir.
Qalxanvari Vəzdə Yaranan Problemlər
Qalxanvari vəz, hormonal balanssızlığa və digər sağlamlıq problemlərinə səbəb ola biləcək müxtəlif xəstəliklərə məruz qala bilər. Bu xəstəliklər arasında hipotiroidizm, hipertiroidizm, tiroidit və tiroid kistləri daxildir.
Yaranma Səbəbləri
Qalxanvari vəz problemlərinin yaranma səbəbləri aşağıdakılardır:
- Genetik Faktorlar: Ailə tarixi olan şəxslərdə qalxanvari vəz xəstəliklərinin riski artır.
- İmmunitet Sistemi Problemləri: Autoimmun xəstəliklər (məsələn, Hashimoto tiroiditi) qalxanvari vəzin iltihabına səbəb ola bilər.
- Yod Eksikliyi: Yod, tiroid hormonlarının istehsalında vacibdir. Yod çatışmazlığı, hipotiroidizmə yol aça bilər.
- Hormonal Dəyişikliklər: Hamiləlik, menopoz və digər hormonal dəyişikliklər qalxanvari vəzin fəaliyyətini təsir edə bilər.
- Ətraf Mühit Təsirləri: Radiasiya, kimyəvi maddələr və bəzi dərmanlar qalxanvari vəzə zərər verə bilər.
Simptomlar
Qalxanvari vəz problemləri aşağıdakı simptomlarla özünü göstərə bilər:
- Enerji azalması və yuxusuzluq: Hipotiroidizm yuxu pozuntularına və enerji azalmasına səbəb ola bilər.
- Çəki dəyişiklikləri: Hipertiroidizm çəki itkilərinə, hipotiroidizm isə çəki artımına səbəb ola bilər.
- Titrəmə və narahatlıq: Hiperaktiv qalxanvari vəz titrəmə və narahatlığa səbəb ola bilər.
- Boyun bölgəsində şişkinlik: Qalxanvari vəzin böyüməsi nəticəsində boyun bölgəsində şişkinlik yarana bilər.
Müalicə Yolları
Qalxanvari vəz problemlərinin müalicəsi səbəbdən asılı olaraq dəyişir:
- Dərman Müalicəsi: Hipotiroidizm üçün tiroid hormonları, hipertiroidizm üçün isə tiroid inhibe edən dərmanlar istifadə edilir.
- Radiyod Terapiyası: Hiperaktiv qalxanvari vəzin müalicəsində istifadə edilir, radiasiya vasitəsilə tiroid toxuması zədələnir.
- Cərrahiyyə: Böyük kistlər və ya malign şişlər üçün cərrahi müdaxilə tələb oluna bilər.
- Diyet Dəyişiklikləri: Yod tərkibli qidaların (dəniz məhsulları, duz) istehlakı artırılmalıdır. Eyni zamanda, antiinflamatuar qidaların (meyvələr, tərəvəzlər) qəbulunu artırmaq tövsiyə olunur.
Preventiv Tədbirlər
- Müntəzəm Müayinələr: Xüsusilə ailə tarixində qalxanvari vəz xəstəlikləri olan şəxslər üçün mütəmadi müayinələr vacibdir.
- Sağlam Qidalanma: Yodlu duz və yod tərkibli qidaların istehlakı, qalxanvari vəzin sağlamlığını dəstəkləyə bilər.
- Stress İdarəsi: Stressin azaldılması üçün meditasiya, yoga və digər rahatlama metodları tətbiq edilməlidir.
FAQ
Qalxanvari vəz xəstəlikləri nə qədər yaygındır?
Qalxanvari vəz xəstəlikləri dünya miqyasında geniş yayılmışdır, xüsusilə qadınlarda daha çox rast gəlinir.
Müalicə üçün hansı dərmanlar istifadə edilir?
Hipotiroidizm üçün levotiroksin, hipertiroidizm üçün isə metimazol kimi dərmanlar istifadə edilir.
Yod eksikliyi necə aşılır?
Yod tərkibli qidaların, məsələn, dəniz məhsullarının istehlakını artırmaqla yod eksikliyi aradan qaldırıla bilər.
Bu və daha artıq maraqlı məlumat üçün bizi izləməyi unutmayın.