Şəkərli diabetin müalicəsi

Şəkərli Diabet – Müasir Müalicə Üsulları və Endokrinoloq Tövsiyələri

Şəkərli diabet əmək qabiliyyətli insanlar arasında ən geniş yayılmış xroniki xəstəliklərdən biridir. Beynəlxalq Diabet Federasiyası (IDF) statistikalarına görə, dünyada 285 milyon insan bu xəstəlikdən əziyyət çəkir. Proqnozlara görə, növbəti 15 ildə bu rəqəm 150 milyon nəfər artacaq. Diabetin erkən diaqnostikası və müalicəsi ciddi fəsadların qarşısını almaq üçün çox vacibdir.

Şəkərli Diabetin Növləri

• I Tip Diabet (insulin asılı): Adətən 30 yaşadək gənclərdə rast gəlinir. Əsas simptomlar: daimi susuzluq, iştahanın artması, sidik ifrazının çoxalması, çəki azalması. Bu tip diabetin müalicəsi insulin terapiyası olmadan mümkün deyil. Autoimmun və LADA-diabet də bu qrupa daxildir.
• II Tip Diabet (insulin asılı olmayan): Əsasən yaşlı və xəstəliyə meyilli insanlarda rast gəlinir. Burada insulin çatışmazlığı daha çox qeyri-sağlam həyat tərzi və pəhriz pozuntuları fonunda yaranır. II tip diabetin müalicəsi əsasən qida rejimi və fiziki aktivliklə əlaqədardır, lazım olduqda dərman və insulin təyin edilir.
• Hestasion diabet (hamiləlik diabeti): Hamiləlik dövründə yaranır və çox vaxt hamiləlik bitdikdən sonra aradan qalxır. Lakin bu tip diabet uşağın inkişafında ciddi risklər yarada və qadında gələcəkdə diabetin inkişafına səbəb ola bilər.
• Digər növlər: Endokrin, infeksiya, genetik faktor və mədəaltı vəzinin sıradan çıxması nəticəsində əmələ gələn diabet növləri mövcuddur.

Şəkərli Diabetin Müasir Müalicə Üsulları

• Pəhriz: Karbohidrat və spirtli içkilərin məhdudlaşdırılması əsas şərtdir. Pəhriz planını yalnız endokrinoloq və dietoloq məsləhəti ilə tətbiq etmək lazımdır.
• Qanda şəkəri azaldan vasitələr: Insulin müstəqil ifraz olunan, lakin yetərli olmayan insanlarda istifadə olunur. Bu vasitələr pəhrizlə birlikdə təyin edilir.
• İnsulin terapiyası: I tip diabet xəstələri üçün daim tələb olunur. II tip diabetdə insulin yalnız ağırlaşmalar və dərmanlara qarşı qeyri-effektiv olduqda təyin edilir. Qlükoza səviyyəsi daim nəzarətdə saxlanmalıdır.
• Fiziki fəaliyyət: Müalicəvi idman və aktiv həyat tərzi artıq karbohidratların yandırılmasına və qan şəkərinin normallaşmasına kömək edir.
• Dərman preparatları: II tip diabetdə pəhriz və fiziki fəaliyyət kifayət etmədikdə oral diabet əleyhinə dərmanlar və insulin tətbiq edilir.